0-3 Yaş Çocuklarına Yönelik Resimli Çocuk Kitaplarının Özelliklerinin İncelenmesi
Prof, Dr. Mübeccel GÖNEN, Arş. Gör. Gonca ULUDAĞ, Arş. Gör. Ezgi FINDIK TANRIBUYURDU, Öğrt. Gör. Erdem TÜFEKÇİ
Araştırmada, Türkiye’de satışa sunulan 0-3 yaş çocuklarına yönelik resimli çocuk kitaplarının fiziksel, resimleme, içerik özellikleri açısından değerlendirilmesi amaçlanmış. Çalışmaya Ankara ve İstanbul’daki kitabevlerinde 0–3 yaş çocuklarına yönelik olarak satışa sunulan 146 kitap dâhil ediliyor.
Çalışma verileri araştırmacılar tarafından oluşturulan ve beş bölümden oluşan kontrol listesi kullanılarak toplanmış. Araştırma sonucunda, 0-3 yaş çocuklarına yönelik resimli kitapların fiziksel, resimleme ve içerik özellikleri açısından alan yazında kabul gören özellikleri çoğunlukla taşıdıkları, ancak kitapların geliştirilmesi gereken yönlerinin bulunduğu belirlenmiş.
Araştırma raporunun sonunda şu tip öneriler bulunuyor:
1- 0-3 yaş çocukları için resimli kitap üreten yayınevleri; kitaplarının hazırlanması ve basılması aşamalarında, çocuğun yaş ve gelişimsel özelliklerini göz önünde bulundurmalı; nitelikli kitapların oluşturulması ve piyasaya sunulması için alan uzmanları, çocuk gelişimcileri ve okul öncesi eğitimcilerinin konuya ilişkin görüşlerine başvurmalıdır.
2- Başka dillerden çevrilen kitapların, çeviri kalitesine önem verilmeli, kitapların uygun şekilde çevrilip çevrilmediği yayınevlerinin ilgili birimlerince kontrol edilmelidir. Ayrıca kitabın hangi yaş grubuna uygun olduğu kitapta açıkça belirtilmelidir. Kitaplarda aile/eğitimciyi bilgilendirici, onların çocukla iletişim kurmasını sağlayıcı etkinlik bölümlerine yer verilerek, yetişkine kitap seçiminde kolaylık sağlanmalı ve kitabın daha etkin kullanılabilmesi sağlanmalıdır.
3- Çocuğun kitaba ilgisinin artması ve farklı duyularına hitap edilerek öğrenmesini sağlamak için köpük, naylon, kumaş gibi değişik malzemelerden daha çok sayıda kitap üretilmelidir
4- Kitabın resimlenmesine de özen gösterilmeli, resimler kitabın içeriğini kapsayıcı nitelikte hazırlanmalı; kitabın sözel içeriği kadar, görsel öğelerinin de çocuğa yanlış bilgi sunmadığından emin olunmalıdır.
5- 0-3 yaş çocuğu ebeveynleri ve eğitimcileri de, çocuğun gelişim özelliğine ve eğitim amacına uygun, nitelikli kitaplar seçmeye özen göstermelidir. Ayrıca benzer çalışmalar daha büyük örneklem gruplarıyla yapılabilir; farklı yayınevlerince hazırlanan ve çeşitli illerde satışa sunulan 0-3 ve 3- 5 yaş çocuklarına yönelik resimli kitapların özellikleri incelenebilir.
Araştırma raporunun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.
